Mix Nasıl Yapılır? Bölüm-1

Mix nasıl yapılır? şeklinde çok fazla soru alıyorum ancak mix şu şekilde yapılır demek maalesef mümkün değil. Bu yazımda ana hatları ile “Nasıl Mix Yapılır?” sorusunu cevaplamaya çalışacağım.

Mix Nasıl Yapılır?

Mix yaparken hangi uygulamalar gerçekleştirilir?

1- Gruplama ve Sinyal akışı

Tertip düzen önemli. Öncelike gruplayacağınız kanalları belirlemeli ve ilgili grupları oluşturmalısınız. Sonrasında ise efekt dönüşlerini planlayarak gerekli send return atamalarını yapmalsınız. Yapmazsanız ne olur? Hiç birşey olmaz. Yaparsanız ne olur? Mix aşamasında zaman kaybetmezsiniz.

Efekt dönüşlerini planlamaktan bahsetmişken, zaman bazlı efektlerin olduğu bölümde detaylı bir şekilde bahsedeceğim.

2- Temizlik

Öncelikle ihtiyaç duyulan her kanaldaki, ihtiyaç duyulmayan frekansları temizleyerek işe başlanabilir. Aslında bu edit aşamasında yapılması gereken bir işlemdir ancak mix aşamasında da bazı frekansları temizlememiz gerekebilir.

Örneğin kayıt alınırken trampet kanalında hi-hat sızmış, edit aşamasında bu temizlenebilir ancak snare (trampet) kanalına herhangi bir filtre uygulanmaz.

Peki bizim snare kanalında 50 veya hadi 30 Hz olsun, ihtiyacımız var mı? Kimbilir belki de olabilir. Buna sizin kulağınız, bilginiz ve tecrübeniz karar verecek. Diyelim ki şöyle bir karar verdiniz ve 80Hz’in altına ihtiyacım yok dediniz o zaman bir hi-pass/low cut filtresi uygularsınız.

Burada bir püf noktasına değinmek istiyorum. Enstrüman frekans aralıklarına internetten bakıp, aman bu enstrümanın zaten bu frekans aralığında işi yok diyerek her kanalı filtrelerle kesmeyin. Çünkü farkında olmadan harmonikleri yok edeceğiniz için parçanın tınısını ve enerjisini götürebilirsiniz.

3 – EQ (Ekolayzır)

EQ (Ekolayzır) kullanımı ile ilgili kapsamlı bir makale yayınlamıştım ancak kısaca özetlemek gerekirse, EQ iki amaçla kullanılır. Temizlik ve lezzet.

İstenmeyen frekansları temizleyebilir, farklı tınlamasını istediğimiz noktalara ise yine eq ile müdahale edebiliriz.

Dilerseniz daha önce EQ ile ilgili yazmış olduğum yazıya “EQ (Ekolayzer) Nasıl Kullanılır?” göz atabilirsiniz.

4- Dinamik İşlemciler

Dinamik işlemciler, güvenlik ihtiyaçlarından doğmuştur. Özellikle gate, compressor ve limiter isimlerinden de anlaşılacağı üzere  parçanın veya kanalın dinamiklerine etki ederler. Aslında başlı başına bir yazı konusu ancak şimdilik kısaca değineceğim.

Gate

Aslında adından da anlaşılacağı üzere kapıdır. Kapı sizin talimatlarınızla açılır veya kapanır. Gürültü ve istenmeyen frekansları engellemek için kullanılır.

Compressor (kompresör)

Kısaca sesi otomatik olarak açan veya kısan bir robot olarak düşünebilirsiniz.

Limiter

Uygulandığın sesin belirlenen genlik aralığında kalmasını sağlar. Örneğin ses seviyesi x dB’i geçmesin gibi komutlar düşünülebilir. Çıkış noktası güvenliktir.

Dinamik işlemcilerde tercihler tamamen kişiye özeldir. Eğer özel bir etki yaratmak amaçlanmıyorsa, pumping etkisi yaratmadan kullanılması daha yerinde olur. Hemen hemen tüm kanallarda hatta parçanın genelinde ya da buss’larda kullanılabilir.

Genellikle plugin’lerin hazır presetleri mevcuttur. Örneğin compressor kullanacaksınız, gitar ile ilgili bir preset seçtiğinizde size belirli bir ratio, threshold, input, output ve knee değerleri verir. Tabiki sizin almak istediğiniz sonuca hitap ediyorsa hazır ayarlar kullanılabilir.

Uzun bir yazı olacağı için birkaç bölüm olarak yayınlamak istedim. İkinci bölüm için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.

Mix Nasıl Yapılır – Bölüm 2

Bu aşamaya kadar aklınızda soru işaretleri kaldıysa veya eklemek istedikleriniz varsa buyrun yorumlarda konuşalım.